Kaaitheater 2017-2018

PROTECT ME FROM WHAT I WANT

‘There is no alternative!’ – de uitroep waarmee Margaret Thatcher in de jaren tachtig die depolitisering op gang trok – is uitgegroeid tot dé slogan van het neoliberale regime. De Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han omschrijft hoe dit regime zich bedient van wat hij psychopolitiek noemt. De mens is geen onderworpene of speelbal meer van omstandigheden waarin discipline, gehoorzaamheid, wetten en plichten hem vervreemden van zijn arbeid. Nee, in de nieuwe prestatiemaatschappij zijn er alleen nog kansen die hij kan grijpen - mits voldoende verantwoordelijkheidszin, motivatie, optimalisatie en initiatief. We gaan niet ten onder aan bedreigingen van buitenaf maar aan overdreven positiviteit en overactivering van binnenuit. Onze psyche werd ontdekt als productiekracht. Het is een ingenieus systeem van zelfuitbuiting dat samengaat met een illusie van individuele vrijheid. ‘Protect me from what I want’ schreef de Amerikaanse kunstenares Jenny Holzer ooit. Hoe kan je weerstand bieden aan iets wat je zelf denkt te willen?

Als mogelijke tegenreactie suggereert Han een opwaardering van het contemplatieve. Leg de neoliberale ‘positiefmachine’ stil om tijd en ruimte te creëren! Tijd en ruimte waarin betekenis het haalt van kennis, waarin gebruiken boven consumeren gaat, waarin belangeloosheid het economisch nut verdringt, waarin de spelende hand de werkende drukt, waarin de gebeurtenis meer betekent dan het project, waarin iets ‘niet doen’ of ‘niet weten’ ook waarde heeft, waarin het negatieve – tot de dood aan toe – in de ogen mag worden gekeken. In 2017-2018 plaatsen we dat Vita Contemplativa een theaterseizoen lang centraal. RE:RITE kronkelt door het programma als een kralensnoer van contemplatieve praktijken, nieuwe rituelen en spirituele inspiratie, en voert ons mee op een cyclische tijd, van het ene jaargetijde naar het andere.

Touching on daily rituals

We openen 2017-2018 – beginnen opnieuw – bij de zonsopgang van 21/09, wanneer de spirituele Brusselse stadsgemeenschap The Monastery in de Kaaistudio’s neerstrijkt. Aan het begin van de winter, rond de langste nacht op 21/12, brengen we kunstenaars en denkers samen rond het thema slaap, die tijd waarin we even niet productief hoeven te zijn (WE:SLEEP).

We nemen ook de tijd om terug te keren naar één van de oorsprongen van het theater: het ritueel. Zeker in de Westerse samenleving hebben traditionele rituelen aan kracht ingeboet. Toch is de behoefte aan geritualiseerde momenten groot. Wat kunnen die nieuwe rituelen zijn in deze ‘vloeibare tijden’ waar alles vluchtiger en van kortere duur is? Tijdens RE:RITE reiken we tools aan en schrijven scores voor nieuwe, hedendaagse rituelen. We grijpen hiervoor terug naar een aantal overgangsmomenten: niet enkel van het éne seizoen naar het andere, maar ook van kind naar volwassene, van gezond naar ziek, van leven naar dood.
Zo nodigen we voor Our Daily Death kunstenaars en wetenschappers uit die de dood beschouwen als deel van ons dagelijkse leven. Hoe kunnen we de symbolen en rituelen verbonden aan rouw herdenken, zodat ze meer in het leven staan?
Naast de grote transitiemomenten hebben we ook aandacht voor de kleine overgangen van het leven, de dagelijkse gewoontes en routines. Van wakker zijn naar slapen, van afstand naar nabijheid, van zien naar voelen, van individueel naar collectief. En vooral: van tegenstelling naar verbinding. 

Kaaitheater x 40

Dit najaar wordt het Kaaitheater veertig. Het eerste Kaaitheaterfestival liep van 5 tot 15 september 1977 en moest in de media o.a. optornen tegen het overlijden van Elvis Presley, de Duitse Rote Armee Fraktion en de moord op Steve Biko. Hugo De Greef zette met zijn festival ‘een punt op een wit blad’. Het werd een aanklacht tegen wat hij een vastgeroest Vlaams theaterlandschap noemde en het wilde de inspiratie zijn voor iets anders, voor een alternatief. Dat in dit geval het alternatief zich ook echt doorzette mag worden gevierd. Meer daarover in september!

Artists-in-residence 2017-2021 

In januari 2017 traden zes nieuwe Kaaiheater artists-in-residence aan: Kate McIntosh, Christophe Meierhans, Radouan Mriziga, Vera Tussing, Michiel Vandevelde en Benjamin Vandewalle. Vijf jaar lang krijgt hun werk een bijzondere plek in het Kaaitheaterprogramma. Alle zes onderscheiden ze zich door hun onderzoekende houding en drang tot experiment. De diversiteit in hun artistieke praktijk weerspiegelt op rake wijze de bezorgdheden en vraagstukken van kunstenaars vandaag. Vanuit een diepgaand engagement tot de thema’s die ze onderzoeken, plaatsen ze je als toeschouwer in een actieve rol, in handelen óf in denken. Niet alleen in de theaterzaal, maar ook in de publieke ruimte. Laat je verrassen door hun onstuitbare drang tot experiment en messcherpe kijk op de dingen.

Premières en Belgische premières

In 2017-2018 presenteren we 12 Belgische en 11 wereldpremières, van o.m. Meg Stuart, Jan Decorte & Black Box Revelation, Rosas/Anne Teresa De Keersmaeker, Ictus, Els Dietvorst, Youness Khoukhou, Radouan Mriziga, Michiel Vandevelde, Vera Tussing, Benjamin Vandewalle en Christophe Meierhans.
Hier kan je het overzicht van premières en Belgische premières. Een volledig overzicht van het dans-, theater-, performance en muziektheaterprogramma vind je op kaaitheater.be.

WoWmen!

In de week van internationale vrouwendag is het opnieuw hoog tijd voor de derde editie van WoWmen! Dat deze focus op gender, maatschappij en kunst nog steeds nodig is, blijkt uit de actualiteit. Nog steeds moeten vrouwen strijden voor rechten die – dat dachten we toch – al lang verworven waren in het Westen. WoWmen! kiest voor ambiguïteit. Verwacht je aan makers die niet eenduidig te categoriseren zijn – noch in genre, noch in thematiek. Welke identiteiten ontdek je op de scène als kruispunt van gender, leeftijd, klasse, afkomst en religie?

TheaterFestival, Ecopolis, Moussem Cities

Bij de start van dit seizoen strijkt het TheaterFestival opnieuw neer in Brussel. Tien dagen lang kan je in en om het Kaaitheater nog één keer genieten van de meest belangwekkende en toonaangevende theatergebeurtenissen van het voorbije seizoen. Daarnaast ontdek je niet te missen voorstellingen uit de selectie van het Nederlandse Theaterfestival en eist aanstormend talent zijn plek op binnen het kader van Circuit X.

Ecopolis is het jaarlijks rendez-vous voor wie bezig is met een duurzame toekomst. Ecopolis 2017 polst naar manieren waarop de digitalisering van de samenleving kan bijdragen tot nieuwe vormen van collectiviteit: Digital Together. Deze derde editie brengt opnieuw experten uit binnen- en buitenland samen voor een dag met inspirerende debatten, workshops en documentaires in het Kaaitheater.

Met het jaarlijkse festival Moussem Cities richt Nomadisch Kunstencentrum Moussem de blik op de hedendaagse Arabische samenlevingen en de dynamiek van hun steden. Tijdens de volgende editie, in februari 2018, staat Casablanca centraal. Kunstenaars en denkers vertellen het verhaal van hun stad met hun werk. Het Kaaitheater, sinds januari 2017 vaste partner van Moussem, geeft het podium aan een jonge generatie podiumkunstenaars.

Samenwerkingsverbanden in 2017-2018

Het Kaaitheater blijft in 2017-2018 ook samenwerken met Globe Aroma, sociaal-artistieke werkplaats die kansen creëert voor kunstenaars-nieuwkomers, en workspacebrussels, Brusselse werkplaats voor podiumkunsten in zijn meest hybride vorm.
Voor RE:RITE werken we samen met KAOS, dat aan de slag gaan met de kunstenaars verbonden aan het psychosociaal centrum Sint-Alexius Elsene, en TOPAZ, dagcentrum aan het UZ Brussel dat ondersteuning biedt aan patiënten met een ongeneeslijke progressieve levensbedreigende aandoening en hun nabestaanden. Met hen starten we de meerjarige samenwerking IN/FINITY op, een project waarbij kunstenaars en gasten/patiënten van TOPAZ samenwerken aan een artistiek traject rond het thema (on)eindigheid.
Sinds vele jaren bouwt het Kaaitheater aan een nauwe samenwerking met de VUB en de afdelingen Theaterwetenschappen, Crosstalks, Brussels Studies Institute (voor de Nacht van de kennis), en de leerstoel Fatima Mernissi.
 

Europese netwerken in 2017-2018

Het Kaaitheater is dit seizoen partner in twee Europese netwerken.

Imagine 2020 (2.0) verbindt tien podiumkunstorganisaties uit negen Europese landen die samen nadenken over een ecologisch duurzame toekomst. Het netwerk, waarvan het Kaaitheater de trekker is, gelooft in de kracht van artistieke verbeelding bij het schetsen van nieuwe en betere toekomstscenario’s. De Europese Commissie erkent het netwerk voor een periode van vier jaar (2015–2019).

The Humane Body – Ways of seeing dance is een pilootproject dat zich richt op het nauwer betrekken van blinden en slechtzienden bij hedendaagse dans. Hiervoor biedt het netwerk o.a. audiodescripties en 'touch tours' aan bij bestaande dansvoorstellingen. De vier partners coproduceren ook nieuw danswerk dat speciaal met én voor blinden en slechtzienden tot stand komt. De EU steunt het netwerk van mei 2016 tot november 2017. 

Het jonge K-publiek

Het K-team: een ploeg jongeren met goesting in theater en dans. Een jaar lang krijgen ze vrij spel in het Kaaitheater en maken ze andere jongeren warm voor de podiumkunsten van vandaag. Op facebook.com/kteamkaai kan je volgen welk onvergetelijk podiumparcours ze uitstippelen. 100% K-teamproof. Alle jongeren tot 26 kunnen eender welke voorstelling uit het nieuwe Kaaiseizoen zien voor €10.

Op de Kunstendag voor Kinderen zetten we opnieuw de deuren van de Kaaistudio's wagenwijd open en zijn kinderen aan de macht! Samen met Vera Tussing dompelen we hen onder in de wereld van de dans.

In 2017-2018 zet het Kaaitheater de succesformule Matinee Kadee verder, voor het tiende seizoen op rij. Op vijf zondagnamiddagen organiseren we creatieve workshops voor kinderen (4 tot 12 jaar). De kleinsten (0 tot 4 jaar) kunnen ondertussen spelen in de crèche, terwijl de ouders met gerust gemoed van de voorstelling genieten. Een Kaai-namiddag voor het hele gezin!